Historia rozwoju Taekwondo


Sztuki walki bez użycia broni są tak stare jak historia ludzkości. Nasi praprzodkowie byli zmuszani rozwijać swą zręczność i siłę, aby zdobyć pożywienie lub obronić się przed napaścią. Później, pomimo wynalezienia broni ludzie nadal praktykowali walkę nieuzbrojonymi rękoma i nogami, zarówno w starożytnym Egipcie i Grecji, jak w Indiach i Chinach. Jednak tylko w krajach azjatyckich, gdzie w prawie każdym większym regionie opracowano własne charakterystyczne sztuki walki, miały one podbudowę filozoficzną.
Dla sprawdzenia umiejętności walki, sprawności w wielu innych dziedzinach, organizowano igrzyska i turnieje, częściowo w formie obrzędów religijnych. Również w Korei już w erze neolitycznej miały miejsce tego typu igrzyska w różnych obszarach plemiennych. Yongko w państwie Puyo, Tongmaeng w Koguryo, Muchon w Ye oraz Mahan i Kabi w Silla to tylko niektóre przykłady "sportowej" działalności w tych odległych czasach. Niewykluczone, że już wtedy istniały pierwotne formy walki wręcz. Jednak pierwsze udokumentowane fakty świadczące o sztukach walki w tym rejonie pochodzą z początków naszej ery. W tym czasie (57 r. p.n.e. - 676 r. n.e.) Półwysep Koreański podzielony był na trzy państwa rządzone przez odrębne dynastie: Koguryo na północy oraz Silla i Paekche na południu.

Koguryo - taekyon

Państwo Koguryo powstało około 37 roku p.n.e. Istnieje wiele przekazów historycznych świadczących o tym, że znany był wtedy prosty system walki.
W roku 1935 japońska ekspedycja archeologiczna odkryła królewskie grobowce Muyong-chong oraz Kakchu-chong w Tungku (prowincja Hwando Mandżurii), gdzie znajdowała się niegdyś stolica Koguryo. Fresk na suficie grobowca Muyong-chong przedstawia stojących mężczyzn, którzy ćwiczą taekyon (nazwa sztuki walki będącej pierwowzorem taekwondo). Również na malowidle w grobowcu Kakchu-chong dwóch ludzi walczy ze sobą.
Japoński historyk Tatashi Saito pisze w swoich "Studiach o kulturze dawnej Korei":"Obraz ten oznacza, że albo pochowana osoba uprawiała za życia taekwondo, albo też namalowane postacie ludzi ćwiczących taekwondo oraz tańczących i śpiewających mają za zadanie rozweselenie duszy zmarłego". Konstrukcja tych grobowców wskazuje, że zbudowano je między 3 a 427 rokiem naszej ery. Stąd wniosek, że na te lata przypadać może początek sztuk walki w Korei, a pierwszym znanym systemem był taekyon.
O taekyon wiemy bardzo mało. Nazwa pochodzi od słowa "tak-kyon", co znaczy dosłownie "odsunąć rękami ramiona przeciwnika", chociaż przeważały w tym systemie techniki nożne, często mające formę pchnięcia stopą a nie kopnięcia. W walce stosowano frontalną pozycję (ciało ustawione przodem w kierunku przeciwnika) oraz poruszanie się po trójkącie skierowanym wierzchołkiem ku przeciwnikowi, gdzie podstawę stanowiło pierwotne ustawienie stóp, a wierzchołek był punktem ustawienia nogi wykrocznej w momencie kopnięcia.

Silla - Hwarang

Wprawdzie w Koguryo narodziły się koreańskie sztuki walki, ale znacznie większą rolę w ich rozwoju odegrało Silla, najmniejsze państwo okresu Trzech Królestw w Korei, które powstało 20 lat przed Koguryo.
Dowodem wiedzy o sztukach walki są dwie buddyjskie płaskorzeźby wykute w kamieniu. Znajdują się one w grocie Sokkuram na terenie świątyni Pulguk-sa w Kyongju, dawnej stolicy Silla. Wyrzeźbione postacie strażników świątyni stoją w postawach obronnych wykonując blok kumgang-makki, dziś jeszcze ćwiczony przez zawodników taekwondo. Rzeźby powstały w VII wieku naszej ery.
Silla było jednak znane głównie z organizacji rycerskiej noszącej nazwę Hwarang (Kwiat Młodości), zbliżonej w swej ideologii i celach do japońskiej kasty samurajów. Została ona założona przez króla Chin Heung , który wstąpił na tron państwa Silla w 540 roku. Do organizacji należeli tylko młodzi ludzie pochodzący z arystokracji. Król postanowił powierzyć wychowanie tej grupy sławnemu mnichowi Won Kwang. Wysłał do niego dwóch młodych rycerzy, Kwisan i Chunchang, którzy przebywali przez dłuższy czas z mnichem pobierając u niego nauki z zakresu buddyzmu. Następnie powrócili do króla z kodeksem wojownika stworzonym przez mnicha Won Kwang. Kodeks zawierał pięć przepisów postępowania (O kae) oraz dziewięć cnót (Kyo hoon), jakimi miał się charakteryzować rycerz Hwarang.
Przepisy brzmiały następująco:
1. Bądź lojalny wobec ojczyzny.
2. Bądź posłuszny rodzicom.
3. Bądź honorowy wobec przyjaciół.
4. Odważnie zwalczaj wrogów.
5. Nie pozbawiaj życia bez powodu.
Cnoty obejmowały następujące cechy: humanitaryzm, sprawiedliwość, uprzejmość, mądrość, wiarę, dobroć, prawdomówność, lojalność oraz odwagę.
Zgodnie z koncepcją mnicha Won Kwang członkowie korpusu Hwarang nauczani byli sztuki wojennej, wiary buddyjskiej oraz zasad kultury i dobrego wychowania. Przygotowanie wojskowe obejmowało jazdę konną, łucznictwo (kiundo), szermierkę (gum do) oraz walkę wręcz. Młodzi wojownicy udawali się często w góry, gdzie w surowych warunkach ćwiczyli swe ciała poprzez długotrwałe marsze i kąpiele w potokach oraz kształtowali umysły w trakcie intensywnych medytacji. Odpowiednio stosowane ćwiczenia oddechowe, którym się poddawali, pozwalały na rozwinięcie ogromnej siły i szybkości ruchu. Korpus rycerski posiadał specyficzną hierarchię. Wodzem naczelnym był Kuk Son - mistrz sztuk walki. Po nim następował Hwa Rang - nauczyciel sztuk walki dowodzący oddziałem od 500 do 5000 wojowników. Szeregowi wojownicy nazywani byli Rang Do. Rycerze Hwarang nierzadko liczyli sobie zaledwie 14 - 16 lat, ale słynęli z niezwykłej odwagi i waleczności.
Opowiada o niej wiele przekazów historycznych i legend. Wśród nich najbardziej znana jest historia Kwan Chang, który został naczelnym wodzem - Kuk Son w wieku 16 lat. W czasie wojny toczonej z Paekche został schwytany przez przeciwników. Jego wspaniała zbroja wskazywała na znakomite pochodzenie i dlatego nie został zabity, a tylko uwięziony.
Kiedy doprowadzono go przed oblicze wodza armii Paekche generała Kaebaek, ten ujęty jego młodym wiekiem postanowił puścić go wolno. Kwan Chang powrócił do swej armii i jeszcze tego samego dnia znalazł się ponownie na polu walki. Walczył niezwykle dzielnie, ale został otoczony przez kilku wojowników z armii wroga i pozbawiony broni. Udało mu się kontynuować walkę dzięki kunsztowi w walce wręcz. W pewnym momencie zauważył podjeżdżającego na koniu jednego z dowódców armii Paekche. Kwan Chang wyrwał się swym prześladowcom i zabił go kopnięciem z wyskoku. Chwilę później został ponownie schwytany i natychmiast zabity przez żołnierzy Paekche. Jego głowę odesłano ojcu, generałowi Pu'Mil, który powiedział wtedy: "Mój syn jest martwy, ale jego honor jest wciąż żywy".
Trudno jest obecnie stwierdzić z całą pewnością, jakie systemy walki były ćwiczone przez rycerzy Hwarang. Prawdopodobnie taekyon oraz powstały w Paekche, charakteryzujący się dużą różnorodnością technik ręcznych, co zresztą sugeruje sama nazwa , subak ( "su" oznacza rękę, a "bak" - atak).

Ciąg dalszy